Εκδήλωση για τον στρατηγό Αλέξη Νικολάου (Λεβιδιώτη), αρχηγού των όπλων περιφέρειας Τριπολιτσάς, για τα 190 χρόνια από τη θυσία του (1826)

Σάββατο, 20 Αυγούστου, 2016 στις 8:00μμ | Κατηγορία: Εκδηλώσεις | Ν.Δ.Κ.

Εκδήλωση για τον στρατηγό Αλέξη Νικολάου (Λεβιδιώτη), αρχηγού των όπλων περιφέρειας Τριπολιτσάς, για τα 190 χρόνια από τη θυσία του (1826)

Στα πλαίσια των εκδηλώσεων για το 10ο αντάμωμα του Λεβιδίου, ο Σύλλογος Λεβιδιωτών Αττικής πραγματοποίησε Θεία λειτουργία στην Ιερά Μονή Παναγίας Ελεούσας στη Βλαχέρνα και τρισάγιο στον τάφο του Καπετάν Αλέξη Νικολάου (Λεβιδιώτη), τιμώντας έτσι τον στρατηγό, αρχηγού των όπλων περιφέρειας Τριπολιτσάς, για τα 190 χρόνια από τη θυσία του (1826).

Χοροστατούντων των Ιερέων πρωτοπρεσβύτερου π. Κωνσταντίνου Πανουσόπουλου, π. Παναγιώτη Τρυφωνόπουλου, π. Αριστείδη Ζάβου και π. Κωνσταντίνου Κουβαβά και υπό τον ήχο ψαλμωδιών από τον Λαμπαδάριο του καθεδρικού ναού (Μητροπόλεως) Αθηνών, Λεβιδέου Α. Κατσαρού, πραγματοποιήθηκε Θεία λειτουργία και μνημόσυνο για τον Καπετάν Αλέξη και των υπολοίπων πεσόντων.

Μετά την λήξη της Θείας λειτουργίας στο Μοναστήρι, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Λεβιδιωτών Αττικής, κ. Ιωάννης Αποστολόπουλος, σε σύντομη ομιλία του, αναφέρθηκε στην ιστορία του Καπετάν Αλέξη (Λεβιδιώτη), ευχαρίστησε τους Ιερείς και τους ψάλτες, τον κόσμο για την παρουσία του και την εκκλησιαστική επιτροπή Βλαχέρνας. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στους Βλαχερναίους για την κατασκευή του μνημείου, στο τόπο ταφής του Αλέξη Νικολάου.

Τόνισε επίσης πως είναι η πρώτη φορά που το Λεβίδι πραγματοποιεί την εκδήλωση αυτή, στον τάφο του Αλέξη Νικολάου (Λεβιδιώτη) και πως ο Σύλλογος των Λεβιδιωτών αν και αρχικά είχε την άποψη της μεταφοράς των οστών του στρατηγού στο Λεβίδι, με νεώτερη απόφασή του, απέσυρε την πρόταση αυτή. Επίσης πρότεινε στο μνημείο που έχει κατασκευασθεί να αναγραφεί στο όνομα του Καπετάν Αλέξη Νικολάου και το “Λεβιδιώτης”.

Οι παρευβρισκόμενοι εντυπωσιασμένοι από την Ιερά Μονή και από το φυσικό περιβάλλον, κατευθύνθηκαν προς τον τάφο του Καπετάν Αλέξη, όπου τελέστηκε τρισάγιο.

Κατόπιν έγινε κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο του Συλλόγου Λεβιδιωτών Αττικής, κ. Ιωάννη Αποστολόπουλο, κρατήθηκε ενός λεπτού σιγή και όλοι μαζί έψαλαν τον Εθνικό Ύμνο.

Μετά το τρισάγιο, ακολούθησε παραδοσιακό “συχώριο” στη βρύση με το νερό από το Μισονέρι και εκεί ο εκκλησιαστικός επίτροπος Βλαχέρνας, Γιώργος Ι. Καρούντζος, ενημέρωσε τους παρευβρισκόμενους για το Κάστρο του Μπεζενίκου, δείχνοντας τους τα τείχη που σώζονται και μιλώντας τους, για την ιστορία του Κάστρου και τις μάχες που έγιναν εκεί, σύμφωνα με την παράδοση.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκε και ο Πρόεδρος του Συλλόγου των Απανταχού Βλαχερναίων, Ηλίας Σωτ. Τσαρουχάς.

—-

Σχετικά με τον αγωνιστή του 1821 Αλεξίου Νικολάου (Καπετάν Αλέξη):

Μετά την αναχώρηση του Ιμβραήμ από την Τριπολιτσά για τα Μεσσηνιακά Φρούρια, όπου επήγε να ξεχειμάσει, η φρουρά που απέμεινε στην Τριπολιτσά βγήκε την νύχτα της 12ης προς τα ξημερώματα της 13ης Νοεμβρίου 1826 και ανέβηκε στο Χάνι του Μπιλάλη, γνωστή τοποθεσία, η οποία βρίσκεται ανατολικά του Λεβιδίου. Εκεί δε προς την τοποθεσία Άγιος Νικόλαος και Κακή Πλεύρα, άφησαν κρυμμένο τον τακτικό στρατό τους, χίλιους περίπου άνδρες. Ένα σώμα καβαλαραίων κάπου 150 άνδρες απλώθηκαν για λάφυρα στον κάμπο του Λεβιδίου και τα γύρω χωριά.

Ο Αλέξης όταν έμαθε ότι οι τούρκοι βρίσκονταν στον κάμπο του Λεβιδίου ξεκίνησε από το Μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας, όπου βρισκόταν και κινήθηκε στο ρίζωμα με κατεύθυνση προς το Λεβίδι. Όταν έφθασε στον Αγιάννη του Λεβιδίου το άλογό του, κατά κακή σύμπτωση δεν ήθελε να προχωρήσει. Στάθηκε ακίνητο. Ο Αλέξης κατέβαλε μεγάλες προσπάθειες να το ξεκινήσει, χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Τελικά το άφησε στη βρύση Αρωνίτσα. Από κει πεζός προχώρησε κάτω απο το Λεβίδι.

Στο μέρος αυτό οι τούρκοι καβαλαραίοι τον επλησίασαν, τον εκυνήγησαν και τον απομάκρυναν προς το ερημοκκλήσι ‘Αγιος Αθανάσιος. Εκεί στάθηκε και πολέμησε λίγο με τους τούρκους, οι οποίοι κατόρθωσαν και τον πήραν από πίσω. Άφησε στην εκκλησία 4 άνδρες να κρατούν το μέρος, αυτός δε με τους υπολοίπους, επροχώρησε στην πλαγιά με κατεύθυνση προς τις “Βελιτσές”, νομίζοντας πως θα πολεμούσε μόνο με τους καβαλαραίους, μη γνωρίζοντας ότι στην Κακή Πλεύρα βρισκόταν ο τακτικός στρατός των τούρκων.

Στο μέρος αυτό έφθασαν οι τούρκοι και τον επήραν από πίσω. Ο Αλέξης πολεμούσε και οπισθοχωρούσε. Έφθασαν όμως και οι τακτικοί τούρκοι και τον καταδίωξαν και αυτοί. Πολεμώντας με γενναιότητα έφθασε μέχρι τις Βελιτσές, στης Κώσταινας τη Λάκκα, κοντά στο δρόμο που οδηγεί στην καταβόθρα του Σίνα. Στο μέρος αυτό κυκλώθηκε από παντού. Στάθηκε όμως και πολέμησε αρκετή ώρα με τους περί αυτόν έλληνες, ώσπου στο τέλος ρίχτηκαν κατά πάνω του οι τακτικοί τούρκοι, και εφόνευσαν τον Αλέξη και από τους συντρόφους του, το Νικόλαον Κουβαβά και τρεις άλλους.

Στης Κώσταινας τη Λάκκα υπάρχει και σήμερα, σε σχήμα κυκλικό, το “Λιθάρι του Αλέξη”. Το λιθάρι αυτό εχρησιμοποίησε ως προμαχώνα ο Αλέξης στην τελευταία του μάχη με τους τούρκους. Από τα 20 παλληκάρια, που είχε μαζί του, σώθηκαν μόνο τα 8.

Την επομένη οι έλληνες επήγαν και επήραν τα πτώματα του Αλέξη και του Κουβαβά, τα φόρτωσαν στο άλογο του Αλέξη και τα μετέφεραν εδώ στο Μοναστήρι, όπου τα έθαψαν με τις πρέπουσες τιμές, ο δε Παπαναστάσης, ιερέας του Λεβιδίου και πρόγονος του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, έψαλε τα νεκρώσιμα. Το άλογο μόλις έφθασε στο Μοναστήρι αμέσως εψόφησε.

Οι τούρκοι, δεν έμαθαν ότι σκότωσαν τον Αλέξη για τον οποίο είχαν εκστρατεύσει από την Τριπολιτσά. Έτσι, ο ήρωας επέστρεψε, νεκρός πλέον, φορτωμένος στο άλογό του, για να αναπαυθεί στο ορμητήριό του, από όπου καβάλα στο άλογό του έκαμε την τελευταία εξόρμησή του κατά των τούρκων.

Σχετικά με το ιστορικό της ανέγερσης του μνημείου:

Σημειώνουμε πως φέτος συμπληρώνονται είκοσι χρόνια από τα αποκαλυπτήρια του μνημείου, που έγιναν την 15η Αυγούστου 1996, με πρωτοβουλία του Συλλόγου των Απανταχού Βλαχερναίων.

Ανάμεσα στους εξέχοντες αγωνιστές της επανάστασης του 1821 συγκαταλέγεται και ο Αλέξιος Νικολάου (Καπετάν Αλέξης) ή Λεβιδιώτης, Στρατηγός. Ο Καπετάν Αλέξης είχε το ορμητήριό του στο Μοναστήρι της Παναγίας της Ελεούσας του Μπεζενίκου. Στον τόπο αυτό, σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες (Φωτάκου, απομνημονεύματα περί της ελληνικής επεναστάσεως, σελ.616, δημοσιεύματος του Αθαν. Παπαγεωργίου και μαρτυριών των κατοίκων της Βλαχέρνας, ιδίως των παλαιότερων), ετάφη ο αγωνιστής μετά τον ηρωϊκό θάνατό του. Και αυτός ήτανε ο λόγος για τον οποίο ο Αθαν. Φ. Παπαγεωργίου με το ανωτέρω δημοσίευμα του στην εφημερίδα ¨Αρκαδικά¨ (5 Φεβρ. 1959) επρότεινε να τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα στο χώρο, όπου ο αγωνιστής ετάφη.

Με αφορμή την ιδέα του Αθαν. Παπαγεωργίου, και λαμβάνοντας υπόψη την προσωπικότητα του αγωνιστή και την προσφορά του στον αγώνα του Εικοσιένα, ο επίτιμος επιθεωρητής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Βλαχερναίος κ. Δημήτριος Π. Λολώνης, απέστειλε σχετική πρόταση στον Σύλλογο των Απανταχού Βλαχερναίων, η οποία έγινε αποδεκτή. Επειδή όμως η Ι.Μ. Παναγίας της Ελεούσας είχε χαρακτηρισθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 100μ. γύρω του, χρειάστηκε να ζητηθεί από την καθ΄ύλην αρμόδια 5η εφορεία βυζαντινών αρχαιοτήτων, η σχετική απόφαση ανέγερσης του μνημείου σύμφωνα με τις προδιαγραφές.

Έτσι με την αρ.πρωτ. 933 (26-3-1995) απόφαση της 5ης εφορείας βυζαντινών Αρχαιοτήτων, ξεκίνησαν οι εργασίες ανέγερσης του μνημείου. (Περισσότερες πληροφορίες στα βιβλία του Δημ. Λολώνη “Η ΒΛΑΧΕΡΝΑ” σελ. 67-73, κεφ.”Καπεταναίοι” και “ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΒΛΑΧΕΡΝΑΣ” σελ. 54-61 ).

Από το 1996, ανελλειπώς 20 χρόνια, πραγματοποιείται εκδήλωση-μνημόσυνο στο μνημείο του Καπετάν Αλέξη από τον Σύλλογο των Απανταχού Βλαχερναίων (ανήμερα της Παναγίας, 15 Αυγ.).

Το vlaxerna.gr βρέθηκε στην εκδήλωση αυτή και μέσα από το φωτογραφικό φακό του, σας παρουσιάζει την ωραία πρωτοβουλία του Συλλόγου Λεβιδιωτών Αττικής “Αλέξανδρος Παπαναστασίου”.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

foto: TAM & TSARHL

(2) Σχόλια

Σχόλια

Παναγιώτης Λολώνης
22 Αυγούστου, 2016

Είναι εξαιρετικά ευχάριστο και επαινέσιμο το γεγονός ότι ο Σύλλογος Λεβιδιωτών Αττικής προέβη στη συγκεκριμένη εκδήλωση στην Ι.Μ. της Παναγίας της Ελεούσας και στο Μνημείο του καπετάν Αλέξη. Ευελπιστούμε ότι θα υπάρξει και συνέχεια σε αυτή την εκδήλωση με πιο συντονισμένες ενέργειες για ευρύτερη ενημέρωση και, ενδεχομένως, μία μεγαλύτερη συμμετοχή.

Θετικότατη είναι η άποψη του Συλλόγου Λεβιδιωτών Αττικής (και ευελπιστούμε και όλων των υπόλοιπων φορέων) να μην αναληφθεί κάποια πρωτοβουλία για την οποιαδήποτε μεταφορά των οστών του αγωνιστή σε κάποια άλλη θέση (μια προσπάθεια που, ούτως ή άλλως, δεν θα είχε μεγάλη πιθανότητα επιτυχίας γιατί η ακριβής θέση του τάφου δεν είναι επακριβώς γνωστή, αλλά υποδεικνυόταν από ανθρώπους βασιζόμενους στην προφορική παράδοση 5 τουλάχιστον γενεών. Η διαμόρφωση δέ του χώρου από τη διάνοιξη του δρόμου σε εκείνο το σημείο έχει αλλάξει ο χώρο σημαντικά με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο σήμερα να εντοπιστεί το ακριβές σημείο που, παλαιότερα τουλάχιστον, υποδεικνυόταν ως η θέση του τάφου του καπετάν-Αλέξη).

Εξαιρετικά ακριβής και εμπεριστατωμένη η εξιστόρηση του χρονικού δημιουργίας του μνημείου του καπετάν-Αλέξη. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ήταν εξαιρετικά πενιχρή η συμβολή του κοινού και των φορέων στην κατασκευή του. Μετρημένος στα δάκτυλα του ενός χεριού ο αριθμός των ατόμων που συνέβαλαν οικονομικά για τη δημιουργία του μνημείου, καθώς και των ατόμων που με προσωπική τους εργασία συνέβαλαν στην κατασκευή. Τελικά είναι οι λίγοι που κάνουν τη δουλειά σε αυτόν τον τόπο (αν όχι σε αυτόν τον κόσμο).

Το μνημείο, όπως έχει κατασκευαστεί και διαμορφωθεί, αποτελεί ένα σεπτό στολίδι στον ευρύτερο ιστορικό και περιβαλλοντικά εξαίσιο χώρο και ως τέτοιο θα πρέπει να το προσεγγίζουμε εμείς οι νεώτεροι.

Βέβαια, πολλές φορές αναρωτιέμαι τι θα σκέπτονταν και πώς θα αισθάνονταν ο καπετάν-Αλέξης και οι συμπολεμιστές του αν είχαν γνώση του ενδιαφέροντος (μερικά λεπτά από το χρόνο μας) και του σεβασμού που δείχνουμε εμείς οι νεώτεροι στη μνήμη τους και στην προσφορά τους. Γιατί όλα αυτά τα χρόνια που τελείται (και καλώς) το τρισάγιο στη μνήμη του ήρωα, αλλά και χθες στην εκδήλωση του Συλλόγου των Λεβιδιωτών Αττικής, η συμμετοχή του κόσμου είναι μάλλον πενιχρή (περί τα 20 άτομα κάθε χρόνο στο ετήσιο τρισάγιο και περί τα 40 στην προχθεσινή εκδήλωση).

Αυτό, βέβαια, έρχεται σε αντίθεση με άλλες «εκδηλώσεις» που λαμβάνουν χώρα, όχι, βέβαια, ένα ηλιόλουστο Αυγουστιάτικο πρωινό σε ένα από τα πιο ειδυλλιακά μέρη του τόπου μας, αλλά σε πιο «εύθετο χρόνο» (δηλαδή, μετά τα μεσάνυκτα και vς να «…λαλήσει αλέκτωρ τρις») σε μέρη όπου οι τέσσερις από τις πέντε αισθήσεις του ανθρώπου μπαίνουν αναγκαστικά σε καταστολή, και έχουν ως ουσιαστικό αντικείμενο την «μορφωτική», «πολιτιστική», «ψυχαγωγική» κλπ. «καλλιέργεια» του ατόμου στις… σύγχρονες τάσεις και προοπτικές.

Τελικά, ίσως αυτός να ήταν ο πραγματικός σκοπός της θυσίας του καπετάν Αλέξη και των συναγωνιστών του: να μπορούμε εμείς να ζούμε ελεύθεροι για να κάνουμε αυτό που μας αρέσει, όπου μας αρέσει και όποτε μας αρέσει…

Παν. Χαρ. Λολώνης
Γιάννης Αποστολόπουλος
9 Σεπτεμβρίου, 2016

Ευχαριστίες στο site για την προβολή της εκδήλωσης, που ουσιαστικά είναι μήνυμα πως υπάρχουν ακόμη, έστω και λίγες, αντιστάσεις στην παραγνώριση και τη λήθη όσων με το ίδιο το αίμα τους εξασφάλισαν τη δική μας ελευθερία. Όπως επισημαίνει και ο κ. Παναγιώτης Λολώνης.
Για το Σύλλογο Λεβιδιωτών Αττικής και για εμένα προσωπικά ήταν ένα μεγάλο χρέος προς τον μεγαλύτερο ήρωα του Λεβιδίου και τους συναγωνιστές του. Πέρα από το Λεβίδι στα απομνημονεύματα πολλών αγωνιστών του 21 αναφέρεται και ο “Μπεζενίκος” όπου ο καπετάν Αλέξης είχε το ορμητήριό του και για τούτο ιστορικά συνδέονται με τον μεγάλο αγωνιστή και οι δύο περιοχές.
Το 10ο Πανλεβιδιώτικο αντάμωμα με πρόταση του Συλλόγου ήταν αφιερωμένο στον καπετάν Αλέξη με τη συμπλήρωση 190 χρόνων από τη θυσία του. Οι εκδηλώσεις για τον καπετάν Αλέξη συνεχίστηκαν και την επόμενη ημέρα στο Λεβίδι, με θεία λειτουργία και δοξολογία με συμμετοχή και των τριών ιερέων του Λεβιδίου και μνημόνευση του Λεβιδιώτη ήρωα και των συναγωνιστών του. Στην προγραμματισμένη ομιλία μου αναφέρθηκα αναλυτικά στην παρουσία του στον αγώνα του 21 και στην εκλογή του ως αρχηγού των στρατευμάτων της περιφέρειας Τριπολιτσάς και στη συνέχεια την ανάθεση της πολιταρχείας της αρκαδικής πρωτεύουσας και την προαγωγή του στην αντιστρατηγεία. Αξιώματα που δεν τον απέσπασαν από τον συνεχή αγώνα του για την ελευθερία, στον οποίο πρόσφερε και την ηρωϊκή θυσία του.
Μετά την ακολουθία στον Ι.Ν. του Προδρόμου εψάλη τρισάγιο εμπρός από την προτομή του καπετάν Αλέξη ,έγινε κατάθεση στεφάνων, ενός λεπτού σιγή και ο εθνικός ύμνος. Στη συνέχεια προσφέρθηκε στην πλατεία σε όλους τους παρευρισκόμενους ο παραδοσιακός “καφές”. Έτσι έκλεισαν οι εκδηλώσεις για την μεγάλη αυτή μορφή του απελευθερωτικού μας αγώνα.
Σχετικά με την μεταφορά των οστών του στο Λεβίδι είχε ληφθεί απόφαση στο προηγούμενο αντάμωμα, με τη σκέψη ότι θα ήθελε να μεταφερθεί στη γενέτειρά του.. Στο 10ο αντάμωμα, με πρότασή μας, αποφασίστηκε ομόφωνα να παραμείνουν τα οστά στον τόπο ενταφιασμού του, για να κρατηθεί ζωντανή εκεί η όλη δράση και παρουσία του. Και μαζί με το πρωτοπαλήκαρό του Νικόλαο Κουβαβά, που ενταφιάστηκε στον ίδιο χώρο.
Και πάλι 3ευχαριστίες προς όλους για τη συμβολή τους.
9/9/2016

Σχολιάστε

ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ ΤΟΥ 10ου ΠΑΝΛΕΒΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΑΝΤΑΜΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΧΟΡΕΥΤΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΤΟ ΦΙΛΙΠΠΟ ΠΛΙΑΤΣΙΚΑ ΣΤΟ ΛΕΒΙΔΙ