Ο συντελεστής του τέλους καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου από μηδέν εικοσιπέντε τοις χιλίοις (0,25‰), μέχρι μηδέν τριάντα πέντε τοις χιλίοις (0.35‰) και είναι ενιαίος για όλη τη διοικητική τους περιφέρεια.
Η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνεται μέχρι 31 Οκτωβρίου του προηγούμενου έτους και ισχύει και για τα επόμενα έτη μέχρι να τροποποιηθεί. (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 2).
Για τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα το ΤΑΠ συνεισπράττεται με τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος από τη ΔΕΗ ή τους εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος και αποδίδεται στους δήμους, μετά από παρακράτηση ποσοστού 2% για την κάλυψη των δαπανών είσπραξής του3.
Για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα η βεβαίωση του τέλους γίνεται με βεβαιωτικούς καταλόγους σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν για τη βεβαίωση και είσπραξη των εσόδων των δήμων και κοινοτήτων. Ποσοστό 15% από τα έσοδα που εισπράττονται παρακρατείται, κατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και κατανέμεται κατά τη διαδικασία κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) των δήμων. Τα έσοδα από την είσπραξη του ΤΑΠ διατίθενται υποχρεωτικά κατά 50% τουλάχιστον για την εκτέλεση έργων, καταβολή αποζημιώσεων ρυμοτομούμενων ή απαλλοτριωμένων ακινήτων και αγορά ακινήτων, ενώ το υπόλοιπο 50% για την κάλυψη άλλων αναγκών.
Σε περίπτωση που ο λογαριασμός της Δ.Ε.Η. εκδίδεται στο όνομα του μισθωτή (ενοικιαστή) του ακινήτου, το τέλος καταβάλλεται απ’ αυτόν μαζί με το λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και αφαιρείται από το καταβαλλόμενο μίσθωμα (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 14).
Η ΔΕΗ ενημερώνεται από τον δήμο, για τις μεταβολές των ακινήτων στην περιοχή του δήμου, για να χρεωθεί το ΤΑΠ στους λογαριασμούς της ΔΕΗ και να αποδοθεί στην συνέχεια στους δήμους (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 8).
Το τέλος συνεισπράττεται από τη Δ.Ε.Η. με δόσεις ίσες προς τον αριθμό των λογαριασμών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, που εκδίδονται από αυτήν κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου στην οποία εκτείνεται ο κύκλος καταμέτρησης που εφαρμόζεται από αυτήν, ανεξάρτητα αν ο κύκλος αυτός συμπίπτει προς το ημερολογιακό έτος και ανεξάρτητα από τυχόν μεταβολή των συντελεστών (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 10).
Σε περίπτωση που δεν καταβληθεί το τέλος, η Δ.Ε.Η. προβαίνει στη διακοπή του ρεύματος και δεν το επαναχορηγεί μέχρι να εξοφληθεί το τέλος που οφείλεται. Αν δεν ζητηθεί η επαναχορήγηση του ηλεκτρικού ρεύματος η Δ.Ε.Η. αφού διαγράψει τον υπόχρεο συνδρομητή γνωστοποιεί τη διαγραφή στο δικαιούχο δήμο ή κοινότητα ώστε να μεριμνήσει νια την είσπραξη του οφειλόμενου τέλους, σύμφωνα με τις διατάξεις που αφορούν την είσπραξη των εσόδων των δήμων και κοινοτήτων (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 12 και 13).
Για τον υπολογισμό της αξίας των ακινήτων λαμβάνονται υπόψη μόνο το ύψος της τιμής ζώνης και ο συντελεστής παλαιότητας, όπως καθορίζονται και ισχύουν κάθε φορά με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ.6 εδάφ. α ν.1249/1982 άρθρο 41).
Στις περιοχές που δεν έχει γίνει καθορισμός της τιμής των ακινήτων με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, όπως παραπάνω, ο υπολογισμός της αξίας των ακινήτων αυτών γίνεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, το οποίο λαμβάνει υπόψη και τα τηρούμενα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στοιχεία.
Στο δημοτικό ή κοινοτικό τέλος ακίνητης περιουσίας δεν υπόκεινται τα πάσης φύσεως ακίνητα που ανήκουν:
α) Στο Ελληνικό Δημόσιο, στα Ν.Π.Δ.Δ., στους Ο.Τ.A. και στις δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις.
β) Στους Ναούς, στις Ιερές Μονές, στο Ιερό Κοινό του Παναγίου Τάφου, στην Ιερά Μονή του Όρους Σινά, στο Άγιον Όρος, στην Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος και στα θρησκευτικά γενικά ιδρύματα.
γ) Στα αναγνωρισμένα ξένα θρησκεύματα και δόγματα, που τα χρησιμοποιούν αποκλειστικά για την άσκηση δημόσιας λατρείας και τη διεξαγωγή υπηρεσιών θρησκευτικής φύσεως.
δ) Στα φιλανθρωπικά ιδρύματα δημόσιου χαρακτήρα.
ε) Στα ημεδαπά νομικά πρόσωπα που υπάρχουν ή θα συσταθούν και δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, καθώς και οι περιουσίες του άρθρου 96 του αν. 2039/1939 (ΦΕΚ 455 Α’) ‘Περί τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των εις το Κράτος και υπέρ κοινωφελών σκοπών καταλειπομένων κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών”, εφόσον επιδιώκονται από αυτά αποδεδειγμένα σκοποί εθνωφελείς ή θρησκευτικοί ή σε ευρύτερο κύκλο φιλανθρωπικοί ή εκπαιδευτικοί ή καλλιτεχνικοί ή κοινωφελείς ή εκκλησιαστικοί, καθώς και ξένα που επιδιώκουν τους ίδιους σκοπούς, με τον όρο της αμοιβαιότητας.
στ) Στα αθλητικά σωματεία, ενώσεις, ομοσπονδίες που έχουν νόμιμα αναγνωρισθεί από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά ως γήπεδα ή χώροι αθλητικών εγκαταστάσεων για την πραγματοποίηση των αθλητικών τους σκοπών.
ζ) Στα ξένα κράτη όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την εγκατάσταση πρεσβειών και προξενείων αυτών με τον όρο της αμοιβαιότητας (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 7Α).
Απαλλάσσονται ακόμη από το ΤΑΠ:
α) Τα κτίσματα οικοδομής που ανεγείρεται,
β) Οι κοινόχρηστα χώροι πολυκατοικιών,
γ) Τα ακίνητα που έχουν χαρακτηρισθεί: ως δημόσιοι χώροι ταφής (νεκροταφεία), ως διατηρητέα, με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, και δεν ιδιοχρησιμοποιούνται ή δεν αποφέρουν εισόδημα, ως χώροι ιστορικών ή αρχαιολογικών μνημείων.
δ) Τα κτίσματα που βρίσκονται εκτός οικισμού ή σε αγροτικές περιοχές και χρησιμοποιούνται για το σταυλισμό των ζώων.
(Με την παρ. 7 του άρθρου 11 του ν.2503/97, ΦΕΚ-107Α, ορίζεται ότι: “Η αληθής έννοια της διάταξης της υποπερίπτωσης (δ) της περίπτωσης (ζ) της παρ. 7 του άρθρου 24 του Ν. 2130/93 είναι ότι από το τέλος ακίνητης περιουσίας απαλλάσσονται τα κτίσματα που βρίσκονται εκτός οικισμού ή σε αγροτικές περιοχές και χρησιμοποιούνται για το σταυλισμό ολιγάριθμων οικόσιτων ζώων για οικιακές ανάγκες του υποχρέου”)
ε) Τα ακίνητα για τα οποία υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης, σύμφωνα με τον ισχύοντα Πολεοδομικό Σχεδιασμό, ιδίως ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση, δέσμευση ακινήτου για κοινωφελή ή κοινόχρηστο σκοπό ή για λόγους προστασίας μνημείων και αρχαιοτήτων, ιδίως αρχαιολογική δέσμευση για ανασκαφές, κήρυξη αρχαιολογικού χώρου, καθώς και για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, που έχει επιβληθεί από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, αποκλειστικά κατά το μέρος για το οποίο υφίσταται η ως άνω απαγόρευση (ν.2130/1993 άρθρο 24 παρ. 7 Β).
Επίσης τα παραχωρηθέντα δικαιώματα αποκλειστικής χρήσεως ανοικτής θέσης σταθμεύσεως σε κοινόχρηστη και κοινόκτητη πιλοτή ή σε μέρος αυτής, δεν υπόκεινται στο τέλος ακίνητης περιουσίας (Τ.Α.Π.) του άρθρου 24 του ν. 2130/1993, που επιβάλλεται υπέρ των δήμων και εις βάρος των ιδιοκτητών, επικαρπωτών ή νομέων ορόφων ή διαμερισμάτων της ιδίας οικοδομής (ΝΣΚ 135/2017).
Τα κτίσματα οικοδομής που ανεγείρεται, απαλλάσσονται για μια επταετία από τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας ή μέχρι να εκμισθωθούν ή κατά οποιονδήποτε τρόπο χρησιμοποιηθούν αυτά πριν από την πάροδο της επταετίας.