Οι λύκοι επέστρεψαν στην Πελοπόννησο μετά από σχεδόν έναν αιώνα εξαφάνισης!

Ο Δημήτρης Λολώνης στο βιβλίο του “Η ΒΛΑΧEΡΝΑ ΙΣΤΟΡIΑ-ΛΑΟΓΡΑΦIΑ” που εκδόθηκε το 1992 έγραψε:

Μέχρι το 1940 στην περιοχή της Βλαχέρνας και φυσικά σε όλη την Πελοπόννησο υπήρχαν πολλοί λύκοι σε αυτό βοηθούσαν και τα δάση του Μαινάλου μέσα στα οποία μπορούσαν να κρύβονται εύκολα οι λύκοι  Οι λύκοι ήταν ο φόβος και ο τρόμος για τους τσοπάνηδες γιατί έπεφταν στα κοπάδια και έτρωγαν τα γιδοπρόβατα.  Γι’ αυτό οι τσοπάνηδες της, αν οι άγρυπνοι φρουροί το κοπαδιών όχι μόνο όταν τα κοπάδια ήσαν στη βοσκή αλλά και όταν ήσαν  στο μαντρί γιατί δεν ήταν καθόλου δύσκολο για τους λύκους να πηδήξουν μέσα στο μαντρί και να θανατώσουν δεκάδες πρόβατα. Οι  τσοπάνηδες ήταν πάντοτε οπλισμένοι και για μεγαλύτερη ασφάλεια των κοπαδιών είχαν τα τσοπανόσκυλα που δυνατά καθώς ήταν τα βάζαν με τους λύκους τους οποίους τους απομάκρυναν. Άμα ο τσοπάνης είχε δύο-τρία τσοπανόσκυλα ο λύκος δεν τολμούσε να πλησιάσει το κοπάδι επειδή τα χρόνια εκείνα η Βλαχέρνα είχε πολλά γιδοπρόβατα πρόβατα, όλος ο τόπος ήταν γεμάτος μαντριά, όταν παρουσιαζόταν λύκος του περιοχή χτύπαγαν την καμπάνα για συγκεντρωθούν κυνηγοί και να βγουν παγανιά για το λύκο. Αν ο λύκος είχε παρουσιαστεί στην Καστανιά μια ομάδα κυνηγών πήγαινε στην Καστανιά πιο μέσα από το μέρος του έχει παρουσιαστεί ο λύκος και με φωνές και άλλους θορύβους τον ανάγκαζαν να κινηθεί προς τα Πεζούλια όπου άλλη ομάδα κυνηγών ανεπτυγμένη κατά μήκος από τα Πεζούλια μέχρι τα Μπουντούνια είχαν στήσει ενέδρα και περίμεναν το λύκο να πέσει επάνω τους και να τον σκοτώσουν. Η μέθοδος αυτή ήταν αποτελεσματική η παγανιές για τους λύκους έφεραν τα αποτελέσματά τους. Βέβαια οι περιπτώσεις στο μεμονωμένων κυνηγών δεν έλειψαν. Τον Νοέμβριο του 1923 ο δάσκαλος Φώτης Παπαγεωργίου σκότωσε ένα λύκο που είχε φάει πολλά γιδοπρόβατα του χωριού. Κάποτε ένα λυσσασμένος λύκος έπνιξε στο Καλογερικό ένα ζαγάρι. Ήταν κάποιου Κουνέλη. Από εκεί πήγε στα Καρουντζέϊκα μαντριά για να φάει πρόβατα.  Τον  κύκλωσαν όμως τα σκυλιά δεν τολμούσαν να τον πλησιάσουν, γιατί τα φοβέριζε με γριμάτσες και το μορφασμούς που έκανε. Θυμάμαι όταν ήμουνα μικρός τα 1936-1937 είχαν σκοτώσει ένα λύκο τον οποίο τον έφεραν στο χωριό και τον εγύριζαν στους δρόμους. Όλο το χωριό βγήκε να τον δει και πήρε μέρος στην περιφορά του.  Ήταν σαν να είδος χαίρε ιεροτελεστίας στην οποία εδέσποζε το συναίσθημα του φόβου και ιδίως στα μικρά παιδιά. Ήταν μία μακάβρια σκηνή στην οποία όσοι  είμαστε μικροί τότε δεν την λησμονάμε.

Οι λύκοι επέστρεψαν στην Πελοπόννησο

μετά από σχεδόν έναν αιώνα εξαφάνισης!

Μια αγέλη λύκων καταγράφηκε στον Ταΰγετο για πρώτη φορά από τότε που το είδος εξοντώθηκε στην Πελοπόννησο στα τέλη της δεκαετίας του 1930, σηματοδοτώντας τη φυσική επιστροφή τους σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Η Πελοπόννησος, η οποία τεχνητά χωρίστηκε από την ηπειρωτική Ελλάδα το 1893 με τη διώρυγα της Κορίνθου, καλύπτει περίπου το 20% της χερσαίας έκτασης της χώρας.
Κατά τη διάρκεια ακραίων χιονοπτώσεων, λύκοι έχουν παρατηρηθεί κοντά στις γέφυρες της διώρυγας της Κορίνθου, ενώ βίντεο έχουν καταγράψει την ικανότητά τους να κολυμπούν στη θάλασσα. Ωστόσο, δεν διαθέτουν όλα τα είδη αυτή την ικανότητα. Η δημιουργία ενός διαδρόμου βιοποικιλότητας πάνω από τη διώρυγα της Κορίνθου, που θα επιτρέπει την ασφαλή διέλευση της άγριας ζωής και την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων θέλει μελέτη πριν την εφαρμογή της.
Η περιβαλλοντική οργάνωση ΚΑΛΛΙΣΤΩ, στο πλαίσιο της μελέτης της για την κατάσταση διατήρησης του λύκου (Canis lupus), κατέγραψε για πρώτη φορά αγέλη λύκων στον Ταΰγετο. Η αγέλη αποτελείται από 9 άτομα (4 ενήλικες και 5 νεαρά), καταδεικνύοντας ενδείξεις επαναποίκησης του είδους στην Πελοπόννησο.
Η έρευνα, που διεξήχθη σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, περιλάμβανε συστηματική δειγματοληψία, τοποθέτηση φωτοπαγίδων και αξιολόγηση βιολογικών στοιχείων. Κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν:
Φωτογραφική τεκμηρίωση της αγέλης λύκων.
Βιολογικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την παρουσία του είδους.

Επιφέρει βέβαια πλήγμα στην κτηνοτροφία γιατί τα ζώα δεν θα τα αφήνουν πλέον μόνα τους με την προστασία των σκύλων, ο τσοπάνης πρέπει να είναι οπλισμένος και είναι ο άγρυπνος φρουρός του κοπαδιού.
Με πρωτοβουλία του Δασάρχη Κορίνθου κ. Αλέξιου Αδάμ ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Δρ. Γιώργο Ηλιόπουλο βρέθηκαν στην έδρα της Δασικής Υπηρεσίας για ενημέρωση περί λύκων.
Ο Δρ Γιώργος Ηλιόπουλος είναι καθ’ ύλην αρμόδιος να μιλήσει για το άγριο αυτό ζώο, καθώς όπως διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της Καλλιστώς είναι βιολόγος με διδακτορική διατριβή στην οικολογία του λύκου. Συνεργάζεται με την Καλλιστώ ως ειδικός στα μεγάλα σαρκοφάγα, με ειδίκευση στα θέματα που αφορούν το λύκο, ενώ είναι και ο επικεφαλής της Ομάδας Άμεσης Επέμβασης για το λύκο.
Η εμφάνιση των λύκων όπως και άλλων άγριων ζώων όπως π.χ. αγριογούρουνων, είναι αποτέλεσμα της εγκατάλειψης της υπαίθρου από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.  Αυτό το κενό έρχεται η ίδια η φύση να το καλύψει.
Ο λύκος είναι ένα ιδιαίτερα έξυπνο ζώο ενώ είναι αρκετά φοβιτσιάρικο και οι άνθρωποι δεν κινδυνεύουν περισσότερο από π.χ. κάποια τσοπανόσκυλα που συνοδεύουν κοπάδια αιγοπροβάτων, τα οποία είναι επιθετικά και καθόλου εκπαιδευμένα.
Την μεγαλύτερη ζημιά φυσικά από την εμφάνιση των λύκων την έχουν υποστεί οι κτηνοτρόφοι που έχουν δει σε ορισμένες περιπτώσεις να θανατώνεται πλήθος από τα ζώα που έχουν στην ιδιοκτησία τους. Εδώ όμως έρχεται ο ΕΛΓΑ – που όπως είπε ο κ.Ηλιόπουλος είναι οργανισμός πρότυπο σε όλη την Ευρώπη – για να αποζημιώσει τις απώλειες των ζώων και να μετριάσει την οικονομική ζημία.
Οι κτηνοτρόφοι για καλύτερη προστασία του κοπαδιού τους οφείλουν να έχουν καλά εκπαιδευμένα σκυλιά και φυσικά να μην αφήνουν τα κοπάδια μόνα τους και ελεύθερα στα βουνά.
Επίσης καλό θα είναι να μην αφήνονται πτώματα ζώων ή σκουπίδια καθώς για τους λύκους αποτελεί εύκολο φαγητό και το προτιμούν από το να κυνηγήσουν. Η θήρευση των λύκων είναι απαγορευτική και συνάμα χαζή κίνηση καθώς ο λύκος κυνηγά αγριογούρουνα όπως και άλλα άγρια ζώα, όπως αλεπούδες, κουνάβια, τυφλοπόντικες κλπ. και συμβάλει καθοριστικά για να διατηρηθεί η ισορροπία στην φύση και η τροφική αλυσίδα κατ’ επέκταση.
Αν τώρα όπως περπατάς στο βουνό συναντήσεις λύκο, αρκεί να βάλεις τις φωνές και να δείξεις αγριεμένος, αυτό και μόνο αρκεί για να φοβηθεί και να φύγει. Στην διατροφή του λύκου δεν περιλαμβάνεται μόνο το κρέας αλλά και τα φρούτα όπως σταφύλια ή γκόρτσα (άγρια αχλάδια) κλπ. Είναι ακριβώς όπως και ο άνθρωπος, θέλει και φυτικές ίνες για να δουλεύει καλά το εντερικό του σύστημα!

Γιάννης Ν. Κουνέλης